Nisan ayının ülkemizdeki bisikletseverler için iki anlamı var. İlki, Avrupa’daki hem parke taşlı, hem de tırmanışlı (Ardenne) klasiklerinin koşulduğu ay olması, ikincisi de ülkemizdeki açık ara en prestijli yarış olan Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nun start alması. 2010 yılından beri 2.HC kategorisinde koşulan Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu’nun bu sene 51.’si düzenleniyor. Son yıllarda artık kemikleşmeye başlayan takvimdeki yeri bu sene de aynı. Bahar klasiklerinin sonuncusu olan Liege-Bastogne-Liege’in koşulduğu Pazar günü start alınıp takip eden Pazar günü finiş görülüyor. Bu sene bu tarihler 26 Nisan ve 03 Mayıs.

Parkur

Bu sene de yarış 8 etap üzerinden koşulacak. 2012’den beri takip edilen genel format devam ediyor. Yani Alanya – Alanya etabı ile başlayıp sonra aradaki etaplarla İzmir’e kadar gelmek, son etabı ise İstanbul – İstanbul şeklinde koşmak. Yine de aradaki etaplarda yapılan değişiklikler gözden kaçmıyor. 2014’e kıyasla start ve finiş kentlerinin 6 tanesi 2015’te farklılık gösteriyor. 2015 parkurun daha detaylı incelemesini aşağıda bulabilirsiniz, ama önce öne çıkan detaylar.

İlk kez 2010-2011 yıllarında TUR rotasına dahil olan, Dünya mirası listesindeki eşsiz traverten oluşumları, tarihi dokusu ve termal suları ile öne çıkan Pamukkale, 3 yıllık bir aranın ardından 2015’te yarışa tekrar dahil oluyor. Pamukkale’nin parkura dahil olması aynı zamanda bir sonraki etabın (6. etap) startının da Denizli’den verilmesine olanak sağlıyor. Böylece Denizli de 2011’den sonra tekrar bisikletçilerle buluşacak.

Diğer önemli bir değişiklik ise 7. etapta. Son 3 yıldır Kuşadası’ndan start alıp İzmir’de finiş görmesine alıştığımız etap bu sene tamamen farklı bir rota izleyecek. Selçuk’tan start aldıktan sonra deniz kıyısına yönelmek yerine Torbalı-Kemalpaşa-Manisa üzerinden İzmir’e gelinecek.

Türkiye Turu 2010-2015 Tüm Etaplar

Etaplar	2010	2011	2012	2013	2014	2015
1	İstanbul Prolog	İstanbul – İstanbul	Alanya – Alanya	Alanya – Alanya	Alanya – Alanya	Alanya – Alanya
2	Kuşadası – Turgutreis	Kuşadası – Turgutreis	Alanya – Antalya	Alanya – Antalya	Alanya – Kemer	Alanya – Antalya
3	Bodrum – Marmaris	Bodrum – Marmaris	Antalya – Elmalı	Antalya – Elmalı	Finike – Elmalı	Kemer – Elmalı
4	Marmaris – Pamukkale	Marmaris – Pamukkale	Fethiye – Marmaris	Göcek – Marmaris	Fethiye – Marmaris	Fethiye – Marmaris
5	Denizli – Fethiye	Denizli – Fethiye	Marmaris – Turgutreis	Marmaris – Turgutreis	Marmaris – Turgutreis	Muğla – Pamukkale
6	Fethiye – Finike	Fethiye – Finike	Bodrum – Kuşadası	Bodrum – Selçuk	Bodrum – Selçuk	Denizli – Selçuk
7	Finike – Antalya	Tekirova – Manavgat	Kuşadası – İzmir	Kuşadası – İzmir	Kuşadası – İzmir	Selçuk – İzmir
8	Antalya – Alanya	Side – Alanya	İstanbul – İstanbul	İstanbul – İstanbul	İstanbul – İstanbul	İstanbul – İstanbul

TUR parkurunun yıllar içindeki değişimi. 2010 yılının, TUR’un 2.HC kategorisinde koşulmaya başlandığı ilk yıl olmasından ötürü ayrı bir önemi var. 2010 ve 2011 yıllarında İstanbul’da başlayıp Alanya’da sonlanan yarış, 2012’den itibaren ters koşulmaya başlandı. 2010 yılının ilk etabı prolog olarak koşulmuştu, ondan beri herhangi bir prolog veya zamana karşı etabı parkura dahil edilmedi.

Yarış için önemli bir dönüm noktası da Elmalı zirve finişinin eklenmesi oldu. Büyük turlarda bile HC kategorisinde değerlendirilebilecek bir tırmanış olan Elmalı’nın eklenmesi hem yarışa tırmanışçı bisikletçilerin gelmesini sağladı, hem de yarışın genel klasman mücadelesinin seyrini değiştirdi. Böylece biz bisikletseverler sprint etaplarında sprinterlerin mücadelesini izlemekle kalmayıp tırmanışlarda da genel klasman iddialılarının çarpışmasını seyredebildik. Bunun diğer bir artısı ise katılan takım yelpazesinin genişlemesi oldu. Takvimin bu döneminde önemli tırmanış etapları koşmak isteyen takımlar için TUR önemli bir seçenek haline geldi.

2010 – 2015 Yılları Arasında TUR’da Kentlerin Etap Startı/Finişi Ev Sahipliği Sayıları

Kısaca bir değerlendirme yapacak olursak, Alanya, İstanbul ve Marmaris’in en popüler ilçeler/şehirler olduğu görülüyor. Bunun dışında ilk tabloyla birlikte bakıldığında Fethiye, Kuşadası, Bodrum ve Turgutreis’in son 6 senenin 5’inde TUR’u konuk ettiği hükmüne varılabilir. Aslında listede sadece ilçeler veya şehirler yok. Bir başka yaklaşım da beldeleri bağlı olduğu ilçelerle gruplamak şeklinde olabilirdi. Örneğin Tekirova’ya listede tek başına yer vermek yerine bağlı olduğu Kemer ilçesine katıp tablo daraltılabilirdi. Ama TUR’un sitesindeki etap bilgilerine sadık kalmak istedik.

2010 yılı yarışının ilk günü prolog olarak koşulmuştu, yukarıdaki tablo için o gün İstanbul-İstanbul etabı olarak düşünülerek hesaplandı. Örnek vermek gerekirse, Elmalı son 4 yıldır bir etap finişine ev sahipliği yapıyor, bunun dışında herhangi bir etap startı veya finişi görmedi, bu nedenle hanesinde 4 yazıyor. Diğer bir örnek ise Alanya – Alanya etabı olabilir. Etabın hem startı, hem de finişi Alanya’da olduğu için bu etap için Alanya hanesine 2 eklendi.

2015 Parkuru

1. Etap (26 Nisan): Alanya – Alanya

2012’den beri alışılan şekilde, bu sene de TUR’un startı Alanya – Alanya etabıyla veriliyor. Geçen sene şehirde 2 tur atıldıktan sonra peloton Gazipaşa’ya uğramış, sonra Alanya’ya geri dönüp yine 2 tur attıktan sonra etap sona ermişti. Bu sene de etap aynı görünüyor. Profil oldukça düz, sadece etabın ilk yarısında muhtemelen 3. kategori olarak sınıflandırılacak bir tırmanış var. TUR’un ilk gününden podyumda yer alma şansını yakalamak isteyen takımlar kaçış grubunda yer alıp bu tırmanış puanlarını toplamak isteyeceklerdir. Ama kaçış grubunun etap zaferine ulaşması oldukça zor, toplu sprint finişi kuvvetle muhtemel. Bu etabı 2014’te Mark Cavendish, 2013’te de Marcel Kittel kazanmış ve turkuaz mayoyu sırtlarına geçirmişlerdi.

2. Etap (27 Nisan): Alanya – Antalya

2014’te bu etapta Antalya merkez geçilip Kemer’de finiş görülmüştü. Bu nedenle 2013 yılının 2. etabıyla daha kolay bir karşılaştırma yapabiliriz. Zira 2013’te de etap Antalya’da tamamlanmıştı. Bu sene de çok benzer bir etap bekleyebiliriz. Görünüşe göre rotada birkaç küçük değişiklik var, 2013’te Side ve Belek ziyaret edilmişti, bu sene bunların yerine Özlü’den geçilecek. Ama bu değişikler etabın profilini değiştirmiyor, yine oldukça düz bir etap. Bu etapta da toplu sprint finişi bekleniyor. 2014’te Cavendish burada da kazanıp üst üste 2. etabını kazanmıştı. 2013’te ise son 500m.’de ciddi bir kaza yaşanmış ve bu kaza etabın sonucunu direk etkilemişti, kazanan isim Aidis Kruopis olmuştu.

3. Etap (28 Nisan): Kemer – Elmalı

Kraliçe etap. 10,8 km. uzunluğu, %14,8 maksimum, %7,1 ortalama eğimi ile tam bir zirve finişi. Finişte rakım 1850m civarında olacak. Neyse ki bu etap Nisan ayının sonunda koşuluyor, yoksa daha Mart ayında Tirreno-Adriatico’daki Terminillo zirvesinde gördüğümüz karlar içindeki bisikletçi fotoğraflarını benzerlerini TUR’da görebilirdik. Etaba dönecek olursak, 2012’de parkura dahil olmasından beri genel klasmanın şekillenmesinde en çok rol oynayan etap olma özelliğini sürdürüyor Elmalı etabı.

2012 ve 2013 yıllarında etap neredeyse birbirinin aynısıydı. Antalya’da verilen start sonrası Tahtalıbeli, Saksağanlıbeli, Elmalı üzerinden Göğübeli’ne varılıp Göğübeli’nde finiş görülüyordu. 2014’te bu parkurda önemli bir değişiklik yapıldı. Finike’den verilen start sonrası Davazlar, Kuruovabeli, Sarılar, Elmalı geçilip sonunda yine Göğübeli’nde etap tamamlandı. Böylece hem etabın toplam uzunluğu, hem de etaptaki toplam tırmanış mesafesi arttırılmıştı. 2015’te ise yepyeni bir rota izlenilecek. Bu sefer peloton güne Kemer’den başlayacak, akabinde Tekirova, Ulupınar, Kumluca, Finike, Yalnız, Elmalı üzerinden yine Göğübeli’ne tırmanacak ve günü tamamlayacak.

2014’te bu etapta zafere ulaşan isim Rein Taaramäe olmuş, TUR’u da 2. sırada tamamlamıştı. 2013’te ise Natnael Berhane önce bu etabı kazanmış, sonrasında da TUR’un sonunda turkuaz mayoyu sırtına geçiren isim olmuştu.

4. Etap (29 Nisan): Fethiye – Marmaris

Geçen seneye kıyasla etap aynen korunmuş, sadece etabın başında ve sonunda küçük oynamalar yapılacak gibi duruyor. Kısa bir etap ve gün boyu 350m. rakımın üzeri görülmüyor. Yalnız finişe oldukça yakın yaklaşık 6km. uzunluğunda ve ortalama eğimi %6 olan bir tırmanış var. Bu tırmanışta verilecek bir yüksek temponun pelotonu parçalamaya ve en azından sprinterleri düşürmeye yetmesi aslında muhtemel. Ama geçtiğimiz senelerde öyle olmadı. 2012’de Mark Renshaw, 2013’te Andre Greipel, 2014’te de Mark Cavendish etabı kazandı. Bu sene de yine benzer bir senaryo bekleyebiliriz. Ama ciddi atakların başarı şansını yadsımayalım.

5. Etap (30 Nisan): Muğla – Pamukkale

Pamukkale’ye tekrar merhaba diyoruz. En son 2011’de TUR’a dahil edilmişti, şimdi tekrar bir etap finişine ev sahipliği yapıyor. 2010 ve 2011’de etap Marmaris’te start alıp Akyaka, Muğla, Tavas, Denizli istikametini takip edip Pamukkale’de tamamlanmıştı. Bu sene start Muğla’dan veriliyor, ama rotanın gerisi korunmuş durumda. Günün büyük bölümünde 600 rakımın üzerinde pedallayacak bisikletçiler, hatta yer yer 1000m.’ye de tırmanacaklar. Finişten önce uzun bir iniş var ve sonra kısa bir tırmanışın sonunda etabın kazananı belli olacak.

2011’de etabı kazanan Alessandro Petacchi olmuştu ve yaklaşık 30 kişilik bir grup finişi beraber geçmişti. 2010’da ise çok daha farklı bir etap izlemiştik. Etabı ilk 3 sırada bitiren bisikletçiler Giovanni Visconti, Tejay van Garderen ve David Moncoutié, 8 etabın sonunda genel klasmanı da ilk 3’te tamamlayan isimler olmuşlardı. Diğer bir deyişle Pamukkale etabı, genel klasmanı tek başına şekillendirmişti. Tabii o sene Elmalı etabı yoktu, ama en azından bu bize Pamukkale etabının ne kadar sürprizlere açık olduğunu gösteriyor.

6. Etap (01 Mayıs): Denizli – Selçuk

Selçuk finişi 5.14 km. uzunluğunda, maksimum eğim %13,8, ortalama eğim ise %7,9; özetle kısa ama hayli dik bir tırmanış. Tırmanış kısa olmasına rağmen, ciddi dik, bu nedenle tırmanışın ilk bir iki kilometresinde kendini fazla zorlayanlar, geri kalan 3 km.’de önemli zaman kaybedebiliyor. Geçtiğimiz senelerde bunun örneklerini gördük. Gücünü tutarlı kullanıp etabın sonunda diri kalıp doğru yerde atak yapmak etabı kazanmanın anahtarı diyebiliriz.

Etabı 2013’te Yoann Bagot, 2014’te ise Adam Yates kazanmıştı.

7. Etap (02 Mayıs): Selçuk – İzmir

Bu sene çok büyük oranda değişen diğer bir etap da 7. etap. Son 3 yıldır, Kuşadası – İzmir şeklinde koşulmasına alıştığımız bu etap bu sene tamamen farklı bir güzergah takip edecek. Geçen sene Kuşadası’ndan çıkıp büyük ölçüde Ege sahilini takip edip Menderes-Seferihisar-Narlıdere istikametiyle İzmir’e gelip Karşıyaka’da finiş görülmüştü. Bu sene ise değişiklik start çizgisinden başlıyor. Start Selçuk’ta veriliyor, akabinde Torbalı-Kemalpaşa-Turgutlu-Manisa-Bornova üzerinden İzmir’e girilip yine Karşıyaka’da etap tamamlanıyor.

Burada yeni güzergahın etap profilini tamamen değiştirdiğini vurgulamak gerek. Geçtiğimiz senelerde düz etap olarak kabul edilen ve dolayısıyla sprint finişi beklentisinin yüksek olduğu bu etapta, bu sene iki önemli tırmanış geçilecek. Bu da haliyle toplu sprint finişi beklentisi biraz fazla iyimser kılabilir. Takım taktikleri ve takımların nasıl yarışacağı çok önemli olacak. Eğer bazı takımlar bu etapta agresif yarışmaya karar verirse, oldukça keyifli bir etap izleyebiliriz.

8. Etap (03 Mayıs): İstanbul – İstanbul

İstanbul’da TUR2015’i noktalıyoruz. Geçen senelere göre bir değişiklik yok. Sultanahmet’te başlayan son etapta, Boğaziçi köprüsü geçişi ile heyecan bir kıtadan diğerine taşınıyor. Sonrasında Bağdat Caddesi sahil yolu güzergâhında atılan 8 turun sonunda final etap tamamlanıyor. Toplu sprint finişi ilk etapta olduğu gibi oldukça yüksek ihtimal. İstanbulluların ve özellikle Anadolu yakasında oturanların oldukça şanslı olduğunu eklemem gerekiyor. 2 saatlik bir süre içerisinde pelotonu 8 kere izleyebilmek aslında önemli bir lüks ve bu Bağdat Caddesi’nde mümkün. Bu nedenle imkanı olanların bu seviyede bir bisiklet yarışını canlı izleme fırsatını kaçırmamalarını öneririm.

Ekleme: Dergi basıma gittiği zaman etap geçen seneyle aynı olduğu için yukarıdaki yorumu eklemiştim. Ama bilindiği üzere İstanbul etabının parkuru yarış sunumundan önceki gün değiştirildi. Rota değişikliği ile Kadıköy tamamen parkurdan çıkarıldı. Onun yerine peloton yine Sultanahmet’te start alıp Boğaziçi köprüsünden karşıya geçtikten sonra, Altunizade’den geri dönüp tarihi adada atacağı turlar sonrasında etabı ve TUR’u tamamlayacak.

Genel Değerlendirme

2 önemli tırmanış finişinin yanında yine önemli sayıda sprint finişi görebileceğimiz etaplar mevcut. Bununla birlikte Pamukkale’nin dahil edilmesi ve İzmir etabında rotanın değiştirilip Manisa’dan geçilmesi sayesinde daha bol ataklı ve sürprizlere açık etaplar bizi bekliyor. Keyifli bir TUR olacak, şimdiden sabırsızlanabiliriz.

Takımlar

Türkiye Turu'nda Yarışan Takımların Dağılımı

	2010	2011	2012	2013	2014	2015
WorldTour	4	6	9	9	8	6
Profesyonel Kıta	10	14	14	15	11	14
Kıta / Ulusal	1	2	2	1	1	1

TUR’da yarışan takımların istikrarı devam ediyor. Özellikle 2011 yılından itibaren baktığımızda her sene en az 20 WorldTour + Pro Conti takımın yarışta yer aldığını görüyoruz. (2014’te Colombia takımı pasaportlarıyla yaşadığı sorunlar nedeniyle yarışa gelememişti.) Tabii aslında ülke bisikleti adına asıl görmek istediğimiz ülkemiz takımlarının ve bisikletçilerinin sayısının artması; bundan sonra da en büyük temennimiz de bu yönde olacak.

2015 Yılında yarışacak takımlar

WorldTour:

Astana Pro Team
Orica – GreenEDGE
Lampre – Merida
Lotto – Soudal
Etixx – Quick Step
Tinkoff – Saxo

Profesyonel Kıta:

Androni Giocattoli
Bardiani – CSF
Bretagne – Séché Environnement
Caja Rural – Seguros RGA
CCC Sprandi – Polkowice
Colombia
Drapac Professional Cycling
MTN – Qhubeka
Nippo – Vini Fantini
Southeast
Team Novo Nordisk
Topsport Vlaanderen – Baloise
UnitedHealthcare Pro Cycling Team
Wanty – Groupe Gobert

Kıta:

Torku Şekerspor

Geçtiğimiz senelerdeki gibi peloton birçok sayıda ülkenin takımından oluşacak. İtalya’dan 5, Belçika’dan 4, Avustralya ve ABD’den 2’şer, Kolombiya, Fransa, Kazakistan, Polonya, Rusya, Güney Afrika, İspanya ve ev sahibi ülke takımı olarak Türkiye adına yarışacak 1’er takım 26 Nisan’da Alanya’da start çizgisinde olacak. TUR’a en istikrarlı katılım gösteren takımlar Lampre – Merida ve Tinkoff – Saxo bu sene de pelotonda yer alıyor. Bunun yanında geçtiğimiz senenin 1.’si Adam Yates’in takımı Orica – GreenEdge, 2.’si Rein Taaramäe’nin takımı Astana, Kadrosunda TUR’da 9 etap zaferi bulunan André Greipel’i barındıran Lotto Soudal ve son olarak geçtiğimiz yıl ülkemizde 4 etap zaferine ulaşan Mark Cavendish’in takımı Etixx – QuickStep bu sene izleyeceğimiz diğer WorldTour takımları.

UCI’ya kayıtlı toplam 20 Pro Conti takımın 14’ü bu sene TUR’da yer alacak. Bu gerçekten çok önemli bir yüzde. Yarış 2.HC kategorisinde olduğu için Pro Conti takımlar için oldukça önemli puanlar dağıtılıyor ve yüksek oranda katılımdan takımların bu konuda istekli olduğunu görebiliyoruz.

Son olarak, yarışta tek kıta takımı var, o da ülkemizdeki tek kıta takımı olan Torku Şekerspor. Bu sene de muhtemelen en büyük hedefleri TUR’da başarı yakalamak, bu nedenle yüksek motivasyonla yarışıp hem etap hem de genel klasmanı kovalayacaklar.

Önemli Not: Bu yazının orijinali Cyclist Türkiye dergisinin Nisan 2015 sayısında yayınlanmıştır. Etap profilleri Bisiklet Sporu tarafından sonradan eklenmiştir.

Kaynaklar

• https://tourofturkey.org/

Sayfanın oluşturulma tarihi: 29 Nisan 2015
Sayfanın son güncellenme tarihi: 29 Nisan 2015